Η Βάνια Τέρνερ και η Μαρία Σιδηροπούλου, σκηνοθέτες της ταινίας Girlhood, μίλησαν στην εκπομπή «Συνδέσεις» της ΕΡΤ για το ντοκιμαντέρ τους, που ακολουθεί την καθημερινότητα τριών έφηβων κοριτσιών κατά την περιόδο της καραντίνας.
Το «Girlhood», μια παραγωγή του Ιδρύματος Ωνάση, αφηγείται την ιστορία τριών δεκαεφτάχρονων κοριτσιών σε μια γειτονιά στο κέντρο της Αθήνας, ενώ διανύουν τη δύσκολη περίοδο της μετάβασης στην ενηλικίωση και την απομόνωση της καραντίνας. Βιώνουν σεξισμό, ονειρεύονται την ανεξαρτησία τους και προσπαθούν να καταλάβουν τι σημαίνει «να είσαι κορίτσι σήμερα».
Η Χριστίνα, μοιράζεται το δωμάτιο με τον αδερφό της, βοηθάει τη μητέρα της στις δουλειές του σπιτιού και ονειρεύεται την ανεξαρτησία της. Η Βέρα, νιώθει άβολα μέσα στο σώμα της και ζητά αποδοχή, παλεύει με τα στερεότυπα που της επιβάλλουν οι άλλοι για την εξωτερική της εμφάνιση, ενώ παράλληλα φαντασιώνεται έναν κόσμο πιο συμπεριληπτικό. Η Νεφέλη δεν κάνει παρέα με αγόρια, ανακαλύπτει τον φεμινισμό και βρίσκει διέξοδο στο διάβασμα και στα social media.
Μέσα από αυτή την ιστορία ενηλικίωσης, βλέπουμε οικείες εικόνες εφήβων που βιώνουν διατροφικές διαταραχές και σεξισμό, ενώ προσπαθούν να μάθουν να αγαπούν τον εαυτό τους. Έχοντας κολλημένα τα πρόσωπά τους σε μια οθόνη, βρίσκουν καταφύγιο η μία στην άλλη και περιμένουν να τελειώσουν το σχολείο.
«Το βλέπουμε μέσα από το πρίσμα του σεξισμού περισσότερο, τις δυσκολίες που βιώνουν τα κορίτσια σήμερα, τα όνειρα, τους προβληματισμούς, τις σχέσεις με τα social media με τα θετικά και τα αρνητικά τους», λέει η Βάνια Τέρνερ.
Οι δύο κινηματογραφίστριες αναφέρουν πως και οι ίδιες είχαν τα ίδια θέματα μεγαλώνοντας, με την αυτοεικόνα τους, το πόσο τους επηρέαζε το πώς τους βλέπουν οι άλλοι, ωστόσο τώρα τα social media το εντείνουν και το διογκώνουν αυτό.
Είναι εντυπωσιακό το πώς τα πρώτα ίχνη σεξισμού τα αισθάνονται τα κορίτσια από πολύ νωρίς, μέσα στην οικογένεια, και στον τρόπο που διαχωρίζει το κορίτσι και το αγόρι. Εξακολουθεί να υπάρχει η λογική του αν είσαι κορίτσι πρέπει να κάνεις όλες τις δουλειές, ενώ αν είσαι αγόρι μπορείς και να τεμπελιάζεις. «Είναι κάτι που γίνεται χωρίς να το παρατηρούμε, έχει αυτοματοποιηθεί τόσο πολύ…», λέει η Βάνια Τέρνερ. «Όταν είσαι κορίτσι, ξέρεις ότι θα μαζέψεις τα πιάτα μετά το φαγητό, ότι θα μαζέψεις τα ρούχα, και τα αγόρια έχουν το ελαφρυντικό του φύλου τους και δεν νιώθουν αυτήν την πίεση – τουλάχιστον μέσα από τα μάτια των κοριτσιών – που νιώθουν τα κορίτσια, ότι πρέπει να είναι τέλεια, να είναι σοβαρά, να μην ντύνονται προκλητικά γιατί διαφορετικά θα χαρακτηριστούν άσχημα. Και έχουν αυτό το φοβερό συναίσθημα της ευθύνης, που τα συγκεκριμένα κορίτσια δεν τα περιορίζει τόσο όσο άλλα, γιατί συζητούν για αυτά και θέλουν να βγουν από τον ρόλο που τους επιβάλλουν».
«Και έχει και ενδιαφέρον το πόσο ώριμες είναι σε σχέση με το κομμάτι των αγοριών, καταλαβαίνουν ότι και τα αγόρια είναι θύματα, ας πούμε, αυτού του πατριαρχικού μοντέλου», συμπληρώνει η Μαρία Σιδηροπούλου. «Ότι με αυτόν τον τρόπο και τα αγόρια δεν ανεξαρτητοποιούνται εύκολα, δεν χειραφετούνται, μένουν λίγο δέσμια και των συμπεριφορών που τους επιβάλλουν, λίγο βρέφη!»
Γιατί όμως αισθάνονται τόσο άσχημες; «Είναι πολύ υψηλά τα beauty standars. Όταν βλέπουν συνέχεια εικόνες με εξωπραγματικά σώματα ή πρόσωπα, ή όπως λέει και ένα από τα κορίτσια στο ντοκιμαντέρ, υπάρχει ένα τρεντ στο τικ τοκ που αν είναι όλα τα κομμάτια ίσα, τότε είσαι ωραία. Όταν εκτίθενται συνεχώς σε όλα αυτά, αν έχεις μια μικρή ατέλεια, είναι δύσκολο να αγκαλιάσεις τα ελαττώματά σου».
Όμως τα social media έχουν και τη θετική πλευρά τους, όπως επισημαίνουν οι δημιουργοί του Girlhood. «Μια μέρα μας πήρε τηλέφωνο η Νεφέλη και μας είπε ότι είδε για την Παλαιστίνη στο Tik Tok. Υπάρχει και ενημέρωση λοιπόν, απλώς πρέπει να γίνεται ένα φιλτράρισμα και μια εποπτεία από τους γονείς».
«Πράγματι ξεκινάει όμως από το σπίτι. Η ρίζα του κακού είναι στους έμφυλους ρόλους που αναπαράγουμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε», επισημαίνει η Βάνια Τέρνερ.
Τα αγόρια που δείχνουν τα σημεία του σώματος των έφηβων κοριτσιών που αναπτύσσονται, τα σφυρίγματα στο δρόμο σε κορίτσια από πολύ μικρή ηλικία, ο σεξισμός που έχει εμποτίσει την κοινωνία μας και αντανακλάται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πράγματα που πρέπει να μας προβληματίσουν και να αρχίσουμε να τα συζητάμε. Και αυτή η ταινία είναι ίσως μια καλή αρχή.
Το Girlhood έχει ήδη επιλεγεί να συμμετάσχει σε διεθνή φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Από το Εθνικό Διαγωνιστικό Τμήμα του 44ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας (DISFF44) έως το Εθνικό Διαγωνιστικό Τμήμα «Ελληνικές Μικρές Ιστορίες» του 27ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, από το επίσημο Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του 8ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου έως το 4ο Παιδικό και Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας. Επιλέχθηκε επίσης από το μεγαλύτερο Διεθνές Φεστιβάλ Παιδικού Κινηματογράφου στον κόσμο και το ένα από τα δύο Academy Award qualifying children’s film festivals, το 38ο Chicago International Children’s Film Festival (CICFF) το οποίο θα διεξαχθεί τον Νοέμβριο του 2021.
