Στην αρχειοθέτηση των τριών υποθέσεων κατά του πρώην βασιλιά Χουάν Κάρλος προχώρησε η Εισαγγελία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, υποθέσεις που αφορούσαν την περιουσία του πρώην μονάρχη.
Η Γενική Εισαγγελία θεωρεί ότι ο επίτιμος βασιλιάς Χουάν Κάρλος δεν μπορεί να διωχθεί ποινικά λόγω ασυλίας του για το διάστημα που ήταν αρχηγός του κράτους και κυρίως επειδή τα αδικήματα έχουν παραγραφεί ενώ κατά το 2020 και ο 2021 προχώρησε σε φορολογικές τακτοποιήσεις.
Ο Χουάν Κάρλος ερευνούνταν για την προμήθεια 64 εκατ. ευρώ που φέρεται ότι έλαβε για την κατασκευή των τρένων AVE από ισπανικές επιχειρήσεις στη Μέκκα, τα δώρα που έλαβε από τον Μεξικανό δισεκατομμυριούχο Allen Sanginés-Krause την χρήση αδιαφανών πιστωτικών καρτών και την μυστική περιουσία του στον φορολογικό παράδεισο του Τζέρσεϊ.
Οι εκθέσεις της Εισαγγελίας όμως παρά την αρχειοθέτηση των υποθέσεων πραγματοποιούν μία εξονυχιστική περιγραφή για τις πράξεις που φέρεται να διέπραξε ο Χουάν Κάρλος Α’, οι οποίες αμαυρώνουν το όνομα του πρώην αρχηγού κράτους μεταξύ 1975-2014.
Σύμφωνα με τις εκθέσεις της Γενικής Εισαγγελίας, τις πρώτες δεκαετίες του ως αρχηγού κράτους, το βασικό μέλημα του πρώην μονάρχη ήταν η οικονομική του εξασφάλιση σε περίπτωση διενέργειας πραξικοπήματος εξαιτίας της ασταθούς ακόμη δημοκρατίας της μεταδικτατορικής περιόδου στην Ισπανία. Τις τελευταίες δεκαετίες της βασιλείας του το πολυτελές και υψηλό βιοτικό επίπεδο το οποίο απολάμβανε δεν ανταποκρίνονταν με το οικονομικό κονδύλιο που λαμβάνει ετησίως από τους κρατικούς προϋπολογισμούς.
Αντιμέτωπος με το αίσθημα ατιμωρησίας με το οποίο πέρασαν οι πρώτες δεκαετίες της βασιλείας του, τα τελευταία χρόνια γνώριζε ότι αν και ποτέ δεν χρειάστηκε να λογοδοτήσει σε δικαστήριο, ορισμένες από αυτές τις συμπεριφορές θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ισπανική κοινή γνώμη. «Το 2004 η πολιτική κατάσταση στην Ισπανία ήταν σταθερή, ο διάδοχος και σημερινός βασιλιάς Φελίπε, μόλις είχε παντρευτεί, η μοναρχία απολάμβανε κύρος ενώ δημοσιοποιούνταν η ύπαρξη trust, με την παρουσία σε αυτά του Manuel de Prado — που έχει ήδη καταδικαστεί από το Εθνικό Ανώτατο Δικαστήριο—, και θα χρειαζόταν ντροπιαστικές εξηγήσεις», λέει ο επικεφαλής της Γενικής Εισαγγελίας κατά της διαφθοράς, Αλεχάντρο Λουθόν στην έκθεσή του που αναφέρεται στην περιουσία του πρώην μονάρχη σε φορολογικούς παραδείσους.
Τα δύο διατάγματα που υπογράφει ο Λουθόν αποκαλύπτουν βήμα προς βήμα πολυάριθμες παρατυπίες που διαπράχθηκαν πριν και μετά την παραίτηση του πρώην βασιλιά.
Η Εισαγγελία θεωρεί αποδεδειγμένο ότι ο Χουάν Κάρλος ντε Μπορμπόν ήταν «ο πραγματικός δικαιούχος» του τραπεζικού λογαριασμού Mirabaud στη Γενεύη στο όνομα του ιδρύματος Lucum, το οποίο το 2008 έλαβε έμβασμα 64,8 εκατομμυρίων ευρώ από τον τότε βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας Αμπντουλάχ μπιν Αμπντουλαζίζ. Από το 2008 μέχρι το 2012, που ο λογαριασμός ήταν ενεργός, η φοροδιαφυγή είναι αποδεδειγμένη ωστόσο η Εισαγγελία δεν μπορεί να προχωρήσει σε ποινική δίωξη καθώς ισχύει το απαραβίαστο και ο βασιλιάς τότε βρισκόταν εν ενεργεία.
Η έρευνα δεν μπόρεσε να αποδείξει, «έστω και με ενδεικτικό τρόπο», οποιαδήποτε σχέση μεταξύ αυτού του εισοδήματος των σχεδόν 65 εκατομμυρίων ευρώ στον λογαριασμό του ιδρύματος Lucum και της ανάθεσης των έργων του AVE στη Μέκκα. Όμως η Εισαγγελία δεν αποκλείει η μεταφορά αυτή να έκρυβε άλλο αδίκημα. «Απορρίπτοντας τη συμμετοχή του πρώην αρχηγού κράτους σε αδίκημα διαφθοράς, είναι δυνατό να εξεταστεί το ενδεχόμενο η κατάθεση 100 εκατομμυρίων δολαρίων (64.884.405 ευρώ) σε λογαριασμό του ιδρύματος Lucum στην τράπεζα Mirabeaud που διέταξε ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας υπέρ του τότε βασιλιά Δον Χουάν Κάρλος να συνιστά έγκλημα αθέμιτης παθητικής δωροδοκίας», λέει ο εισαγγελέας. Αλλά αυτό το αδίκημα έχει παραγραφεί λόγω παρέλευσης της πενταετίας.
Στην δικογραφία αναφέρονται και άλλες πράξεις στις οποίες θα μπορούσαν να υπάρχουν ενδείξεις για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, αλλά όλες είχαν διαπραχθεί πριν από το 2012, επομένως κάθε πιθανότητα δράσης εναντίον του επίτιμου βασιλιά συγκρούεται τώρα με το απαραβίαστο που απολάμβανε τότε: «Έχοντας σταματήσει τον Ιούνιο του 2012 η οικονομική σχέση του Δον Χουάν Κάρλος ντε Μπορμπόν με τα κεφάλαια που του μεταβιβάστηκαν με εντολή του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας, το αμφισβητούμενο αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, θα καλύπτονταν σε κάθε περίπτωση από το προαναφερθέν απαραβίαστο που το άρθρο 56.3. του Ισπανικού Συντάγματος αναγνωρίζει στον αρχηγό του κράτους».
Η Εισαγγελία θεωρεί επίσης αποδεδειγμένο ότι ο Χουάν Κάρλος ντε Μπορμπόν ήταν ο πραγματικός δικαιούχος των μεταφορών χρημάτων που έκανε ένας επιχειρηματίας μεξικανικής καταγωγής, μεταξύ 2016 και 2019, υπέρ του Νικολάς Μούργκα Μεντόζα, ενός στρατιωτικού που τώρα συνταξιοδοτήθηκε αλλά το 2007 ήταν βοηθός του Παλατιού. «Το συνολικό ποσό αυτών των μεταφορών, που ανέρχεται σε 471.673,59 ευρώ, έχει χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή ταξιδιών που πραγματοποίησε τόσο η Αυτού Μεγαλειότητα Χουάν Κάρλος, όσο και συγγενικά του πρόσωπα ή στενοί φίλοι του», λέει ο εισαγγελέας, ο οποίος σημειώνει ότι η Sanginés-Krause κατέβαλε επίσης «υπηρεσίες υγείας ( Antiaging) κατά τα έτη 2017 και 2018 μέσω της Sociedad de Medicina Antiaginig y Longevidad Saludable S.L, έναντι συνολικού ποσού 95.365,75 ευρώ στον πρώην μονάρχη».
Στις 9 Δεκεμβρίου 2020 ο δικηγόρος του πρώην βασιλιά προσκόμισε συμπληρωματική δήλωση στην εφορία με την εξής λεπτομέρεια: «Παράβολο καταβολής 556.412,50 ευρώ, προσαυξήσεις 83.461,89 ευρώ, τόκοι υπερημερίας 38.516,35 ευρώ”. Η φορολογική τακτοποίηση συνοδευόταν από μια επιστολή στην οποία εξηγούσε ότι αυτή αφορούσε «στις δωρεές του Allen Sanginés-Krause». Η ρύθμιση αυτή τον απάλλαξε από την κατηγορία του φορολογικού εγκλήματος.
Εκτός από τα χρήματα που δώρισε στον πρώην βασιλιά ο επιχειρηματίας Sanginés-Krause, η Εισαγγελία έχει συγκεντρώσει στοιχεία ότι ο Juan Carlos I έλαβε πολλά δώρα μετά την παραίτησή του από το Ίδρυμα Zagatka, που ιδρύθηκε από τον ξάδερφό του Álvaro de Orleans. Ανάμεσα στα δώρα ήταν ιδιωτικές πτήσεις και πολυτελή καταλύμματα τα οποία χρησιμοποίησαν τόσο ο ίδιος όσο και συγγενικά του πρόσωπα που όμως η Εισαγγελία δεν κατονομάζει. Ούτε αυτές οι δωρεές δηλώθηκαν από τον επίτιμο βασιλιά, αλλά η πιθανή ποινική ευθύνη έχει διευθετηθεί με τη φορολογική τακτοποίηση που παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2020.
Η Εισαγγελία επαλήθευσε ακόμα την ύπαρξη ενός trust του JRM 2004, που συστήθηκε από τον Joaquín Romero Maura, σύμβουλο του Juan Carlos, με αρχικά κεφάλαια 14.923.604 ευρώ. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτά τα χρήματα, με τη σειρά τους, προήλθαν από την εκκαθάριση δύο άλλων τραστ που δημιουργήθηκαν στο Τζέρσεϊ από τον Manuel Jaime de Prado και τον Colón de Carvajal (ο οποίος πέθανε το 2009), «ένα άτομο πολύ κοντά» στον σημερινό επίτιμο βασιλιά. Η Εισαγγελία εξηγεί ότι και τα δύο trust τροφοδοτήθηκαν με «δωρεές αγνώστων ατόμων που υποστήριξαν τον Δον Χουάν Κάρλος μεταξύ της δεκαετίας του ’50 και του ’70» καθώς και 9 εκατομμύρια δολάρια που δώρισε το 1999 ο βασιλιάς Συμεών της Βουλγαρίας. Σύμφωνα με τους ανακριτές, στόχος ήταν να βοηθηθεί ο τότε βασιλιάς σε περίπτωση που καθαιρεθεί από «αντισυνταγματικό πραξικόπημα ή παρόμοια κατάσταση». Ο Χουάν Κάρλος ήταν, λέει η Εισαγγελία, «ο μοναδικός του δικαιούχος».
Όπως υποστηρίζει στην κατάθεσή του ο Ρομέρο Μάουρα, τον Δεκέμβριο του 2003 ο τότε βασιλιάς θεώρησε ότι ο αρχικός σκοπός των trust ήταν ήδη «περιττός» και ότι, αντίθετα, αν η ύπαρξή τους έφθανε στη δημοσιότητα θα μπορούσε να είναι «ντροπιαστικό για τη μοναρχία», οπότε αποφάσισε να τα κλείσει. Έκτοτε, ούτε ο Χουάν Κάρλος ούτε κάποιος συγγενής του έχει επωφεληθεί από αυτά τα κονδύλια. Ο επίτιμος μονάρχης άφησε στα χέρια του Ρομέρο Μάουρα την διαχείριση των κονδυλίων «ως απάντηση στην πολυετή φιλία τους και στις υπηρεσίες που παρείχε η οικογένειά του στη μοναρχία για γενιές» και με «τη βεβαιότητα» ότι «ο Romero Maura ζούσε σύμφωνα με ορισμένους ηθικούς κώδικες ότι δεν επρόκειτο να αλλάξουν για να λάβουν αυτά τα χρήματα».
Στις 17 Ιουλίου 2009 ο Ρομέρο Μάουρα έστειλε επιστολή στην Barclays Wealth στην οποία υπενθυμίζει ότι είναι ο κύριος δικαιούχος και μετά τον θάνατό του, η σύζυγός του. Αλλά προτείνει «δύο άλλες κατηγορίες δικαιούχων που θέλει να ληφθούν υπόψη από τους διαχειριστές για το μέλλον», εξηγεί η Εισαγγελία. Αναφέρεται σε έναν ανώνυμο “τρίτο δικαιούχο” – ο οποίος δεν ορίστηκε ποτέ από τους διαχειριστές του trust – ο οποίος «Θα ήταν το άτομο ή τα πρόσωπα που θα είχαν παραιτηθεί από την αρχηγία του κράτους της Ισπανίας, λόγω αντισυνταγματικού πραξικοπήματος ή άλλης παρόμοιας απαξιωτικής περίστασης». Η Εισαγγελία θεωρεί ότι «δεν υπάρχουν περαιτέρω αναφορές γι’ αυτόν τον ΄τρίτο δικαιούχο΄ στα διαθέσιμα έγγραφα».
Πηγή: ΕΡΤ1, Ανταπόκριση: Δώρα Μακρή
